İdari Para Cezası ve Uygulama

Fıkrasında yer alan sorumluluk düzenlemesinin, ceza sorumluluğu için de geçerli olup olmadığı değerlendirilecektir. Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu’nun 25 Ekim 2013 tarihli Şerafettin Can Atalay (2) kararı, bir hukuk devletinde ciddi sorunlara yol açabilecek süreci başlatmıştır. AYM ayrıca, ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması amacıyla kararın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir. Maddesi ile düzenlenen, eski adı “kara para aklama suçu” olan suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama suçunda, öncül suça ilişkin eksik inceleme yapılması ve öncül suçun incelenen suç bakımından kaynak olma vasfı, Yargıtay kararları, Anayasa Mahkemesi kararları ve gerekçeli karar hakkı çerçevesince ele alınacaktır. (2) İstinaf başvurusunda bulunan Cumhuriyet savcısı veya ilgililer, retkararının kendilerine tebliğinden itibaren yedi gün içinde bölge adliyemahkemesinden bu hususta bir karar vermesini isteyebilirler. E) Bölge adliye mahkemesi ceza dairelerinin kararları ile Yargıtay cezadairelerinin esas mahkeme olarak baktıkları davalarda verdikleri kararlarayapılan itirazlarda; üyenin kararını görevli olduğu dairenin başkanı, dairebaşkanı ile ceza dairesinin kararını numara itibarıyla izleyen ceza dairesi;son numaralı daire söz konusu ise birinci ceza dairesi inceler. (2) Kararına itiraz edilen hâkim veya mahkeme, itirazı yerinde görürsekararını düzeltir; yerinde görmezse en çok üç gün içinde, itirazı incelemeyeyetkili olan mercie gönderir. (2) 250 nci madde kapsamına giren suçların soruşturması ve kovuşturmasısırasında Cumhuriyet savcıları, hâkim tarafından verilmesi gerekli kararları,varsa Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca bu işlerle görevlendirilen ağırceza mahkemesi üyesinden, aksi halde yetkili adlî yargı hâkimlerinden isteyebilirler.

Açılan her dosya üzerine kütük numarası ve adı üç cm ebadında rakam ve harflerle yazılır. Derneğin türü, kurucuların tanımlaması ve tüzüğün incelenmesiyle belirlenir. Kütük defterine kaydı gereken bilgilerin dernekler birimine intikali üzerine, gecikmeksizin kaydı yapılır. Kütüğe kaydı yapılan belgeler üzerine, kütüğe işlendiğine dair işaret konur. B)Lokalin kapalı olduğu süre içinde bozulabilecek mallar ile kişilerin özel eşyalarının çıkarılmasına izin verilir. Madde 65-Mülki idare amiri, dernek lokallerinin, açma ve işletme belgesinde belirtilen şartlara göre işletilip işletilmediğini denetletebilir. Lokallerin denetimi, dernekler birimleri ve kolluk kuvvetlerince birlikte yapılır.

Örneğin idarenin verdiği bilgisayarı, konutuna (kendi egemenlik alanına) götürüp UYAP üzerinde karar yazmakta kullanan veya başka amaçla kullanan kamu görevlisi zimmet suçu işlemiş sayılamaz. Bu fiilin, TCK m.247/3’de yer alan malın geçici bir süre kullanıldıktan sonra iade edilmesi halini düzenleyen “kullanma zimmeti” sayılıp sayılmayacağı tartışılabilir. Ancak malın amacı dışında ve şahsi nedenlerle yerinden götürülüp bir süre kullanıldıktan sonra iade edilmesi suretiyle işlenen zimmet, “kullanma zimmeti”  suçu sayılır. İnfazın hükümlünün istemi üzerine ertelenmesi müessesesi, 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 17. Maddeye göre; kasten işlenen suçlarda üç yıl, taksirle işlenen suçlarda ise beş yıl veya daha az süreli hapis cezalarının infazı, çağrı üzerine gelen hükümlünün istemi üzerine, cumhuriyet başsavcılığınca her defasında bir yılı geçmemek üzere en fazla iki yıl süre ile ertelenebilir. Erteleme, hükümlünün güvence göstermesine veya uygun görülecek başka bir koşula da bağlanabilir. Terör suçları, örgüt faaliyetleri çerçevesinde işlenen suçlar ve cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlardan mahkum olanlar, mükerrirlere özgü infaz rejimi uygulanmasına karar verilenler ile disiplin veya tazyik hapsine mahkum olanlar, infaz ertelemesinden faydalanamazlar. Kamu davasının açılmasının ertelenmesinde takdir yetkisi, belirli hallerle sınırlı olmak kaydı ile cumhuriyet başsavcılığının inisiyatifine bırakılmıştır. Cumhuriyet savcısı, Ceza Muhakemesi Kanunu m.171/2’de öngörülen şartlar gerçekleştiği takdirde, kamu davasının açılmasını beş yıl süre ile erteleyebilecektir. CMK m.171/2’ye göre, “Uzlaştırma ve önödeme kapsamındaki suçlar hariç olmak üzere, Cumhuriyet savcısı, üst sınırı üç yıl veya daha az süreli hapis cezasını gerektiren suçlardan dolayı, yeterli şüphenin varlığına rağmen, kamu davasının açılmasının beş yıl süre ile ertelenmesine karar verebilir.

• Cumhurbaşkanının adaylık ve seçimine ilişkin Anayasa m.101’de ayrıntılı bir düzenlemeye yer verilmiş, milletvekili seçilme yeterliliği ise Anayasa m.76’da belirtilmiş, Anayasa m.75’de ise TBMM’nin genel oyla seçilen 600 milletvekilinden oluşacağı ifade edilmiştir.
• Buna göre; Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı tarafından, Yargıtay ceza dairelerinden birisinin kararının hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek, ilgili kararın Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nda değerlendirilmesi için “olağanüstü itiraz” yoluna başvurulabilmektedir.

Söz konusu hükme göre, idari para cezasına karşı, kararın tefhim veya tebliğinden itibaren 15 gün içinde sulh ceza hakimliğine karşı itiraz yoluyla başvurulabilir. Sanal kumar, bahis, şans ve talih oyunları olarak tabir edilen oyunlar internet web paribahis, sosyal medya uygulamaları, android ve ios cep telefonu aracılığıyla oynatılabilmektedir. Kimlik tespiti gerektirmediğinden anonim olarak yapılabilen bu tür işlemlerle ilgili olarak bazı miktar sınırlamaları mevcuttur. Kendilerine sunulan bonus, hediye, kredi gibi vaatlere kanan kullanıcılar da kredi kartıyla ödeme yaptılarsa bankalara charge back, ters ibraz, harcama itirazında bulunmakta ama bankalar yapılan bu işlemleri genelde 3d ile yapıldığından bahisle reddetmektedirler. Banka havalesi veya eft ile yapılan işlemlerde de kullanıcıların karşısına çoğu zaman gerçek internet sitesi sahipleri yerine sahte nüfus cüzdanlarıyla açılmış banka hesapları veya işsiz, ekonomik durumu iyi olmayan kişiler çıkmaktadır. Mastercard ve Visa kuralları gereği olayın özelliğine göre 540 güne kadar bu itiraz süresi uzayabildiğinden kullanıcılar aradan uzun süre geçse de bu yöntemi denemektedirler.

(3) Mahkeme, duruşmanın devamı sırasında hemen dinlenilmesi gerekligörülen tanıkların belirteceği gün ve saatte hazır bulundurulmasını görevlilereyazılı olarak emredebilir. (3) Eski hâle getirme dilekçesi, kararın yerine getirilmesini durdurmaz;ancak, mahkeme yerine getirmeyi erteleyebilir. - (1) Tebligat, bu Kanunda belirtilen özel hükümler saklı kalmakkoşuluyla, ilgili kanunda belirtilen hükümlere göre yapılır. - (1) Hâkim, yasaklılığını gerektiren sebeplere dayanarak çekindiğinde;merci, bir başka hâkimi veya mahkemeyi davaya bakmakla görevlendirir. (3) Ret isteminin kabulüne karar verildiğinde, gecikmesinde sakıncabulunan hâl nedeniyle yapılmış işlemler dışında, duruşma tekrarlanır. (2) Aynı işte soruşturma evresinde görev yapmış bulunan hâkim,kovuşturma evresinde görev yapamaz. MADDE 18.- (1) Sanık, yetkisizlik iddiasını, ilk derece mahkemelerinde duruşmadasorgusundan, bölge adliye mahkemelerinde incelemenin başlamasından ve duruşmalıişlerde inceleme raporunun okunmasından önce bildirir. (2) Türk bayrağını taşıma hakkına sahip olan hava taşıtları iledemiryolu taşıtları hakkında da yukarıdaki fıkra hükümleri uygulanır. (3) Mahkemenin bu suretle de belirlenmesi olanağı yoksa, ilk usulişleminin yapıldığı yer mahkemesi yetkilidir. (3) İşin esasına girdikten sonra ayrılan davalara aynı mahkemede devamolunur. - (1) Bir kişi, birden fazla suçtan sanık olur veya bir suçta her nesıfatla olursa olsun birden fazla sanık bulunursa bağlantı var sayılır. - (1) Davaya bakan mahkeme, görevli olup olmadığına kovuşturmaevresinin her aşamasında re'sen karar verebilir.

“Terör örgütleri” başlıklı 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu’nun 7. Maddesinde sayılan amaçları gerçekleştirmek amacıyla terör örgütü kuranlar, yönetenler ile bu örgüte üye olanları 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 314. Maddesi hükümlerine göre cezalandırılacağı ve örgütün faaliyetini düzenleyenlerin de örgüt yöneticisi olarak cezalandırılacağı belirlenmişken, aynı maddenin 2. Fıkrasında ise terör örgütünün propagandasını yapma suçu müstakil bir suç olarak düzenlenmiştir. Böylece, ifade hürriyeti ile eleştiri hakkının kapsamı genişletilmiştir. Ancak uygulamanın, her zaman bu değişiklik yönünden gerçekleştiğini söylemek isabetli olmayacaktır. Maddesinde düzenlenen “hayasızca hareketler” suçunun fiil unsurlarından olan, “teşhircilik” fiilinin anlam ve kapsamı açıklanacaktır. Esasen kanun koyucu hayasızca hareketler suçu kapsamında iki seçimlik hareket düzenlemiştir. Genel ahlakın bir hukuki yarar olarak gözetilmesi amacıyla, alenen, yani belirli olmayan ve birden fazla kişi tarafından algılanabilir şekilde cinsel ilişkide bulunmak veya teşhircilik yapmak, hayasızca hareketler suçunun iki seçimlik hareket tipini oluşturmaktadır.

Duruşmasalonundan çıkartılan sanık veya müdafiin bundan sonraki oturumlarda da duruşmanındüzenini bozmakta ısrar etmeleri hâlinde, bir daha aynı dava ile ilgilioturumların tamamına veya bir kısmına katılmamalarına da karar verilebilir. Buhüküm müdafi hakkında uygulandığı takdirde, durum ilgili baroya bildirilir. Buhalde de sanığın kendisini başka bir müdafi ile temsil ettirmesi için uygun birsüre verilir. Oturumların bir kısmına ya da tamamına katılmamasına kararverilen müdafi Avukatlık Kanununun 41 inci maddesinin ikinci fıkrası gereğincetayin edilmiş ise durum, kendisini tayin eden mercie de bildirilir. Duruşmasalonundan çıkartılan sanık veya müdafii tekrar duruşmaya alındıklarında,yokluklarında yapılan iş ve işlemlerin esaslı noktaları kendilerine bildirilir.Sanık ya da müdafii dilerse yokluklarındaki tutanak örnekleri de kendilerineverilir.

(3) Yargılamanın yenilenmesi halinde, önceki yargılamada görev yapanhâkim, aynı işte görev alamaz. - (1) Bir karar veya hükme katılan hâkim, yüksek görevli mahkemece buhükme ilişkin olarak verilecek karar veya hükme katılamaz. - (1) Yetkili olmayan hâkim veya mahkemece yapılan işlemler, sadeceyetkisizlik nedeniyle hükümsüz sayılmaz. - (1) Birkaç hâkim veya mahkeme arasında olumlu veya olumsuz yetkiuyuşmazlığı çıkarsa, ortak yüksek görevli mahkeme, yetkili hâkim veya mahkemeyibelirler. (2) Bağlantılı ceza davalarının değişik mahkemelerde bakılmasınabaşlanmış olursa, Cumhuriyet savcılarının istemlerine uygun olmak koşuluyla,mahkemeler arasında oluşacak uyuşma üzerine, bu davaların hepsi veya bir kısmıbu mahkemelerin birinde birleştirilebilir. (3) Ülke içerisinde deniz, hava veya demiryolu taşıtlarında ya da butaşıtlarla işlenen suçlarda, bunların ilk ulaştığı yer mahkemesi de yetkilidir. - (1) Suç, Türk bayrağını taşıma yetkisine sahip olan bir gemide veyaböyle bir taşıt Türkiye dışında iken işlenmişse, geminin ilk uğradığı Türklimanında veya bağlama limanında bulunan mahkeme yetkilidir. - (1) Yabancı ülkede işlenen ve kanun hükümleri uyarınca Türkiye'desoruşturulması ve kovuşturulması gereken suçlarda yetki, 13 üncü maddeninbirinci ve ikinci fıkralarına göre belirlenir. (5) Görsel veya işitsel yayınlarda da bu maddenin üçüncü fıkrası hükmüuygulanır. Görsel ve işitsel yayın, mağdurun yerleşim yerinde ve oturduğu yerdeişitilmiş veya görülmüşse o yer mahkemesi de yetkilidir. - (1) Kovuşturma evresinin her aşamasında, bağlantılı ceza davalarınınbirleştirilmesine veya ayrılmasına yüksek görevli mahkemece karar verilebilir. - (1) Yenilenmesi mümkün olmayanlar dışında, görevli olmayan hâkim veyamahkemece yapılan işlemler hükümsüzdür.

5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun “Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının itiraz yetkisi” başlıklı 308. Maddesi uyarınca; “Yargıtay ceza dairelerinden birinin kararına karşı Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, re’sen veya istem üzerine, ilamın kendisine verildiği tarihten itibaren otuz gün içinde Ceza Genel Kuruluna itiraz edebilir. Buna göre; Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı tarafından, Yargıtay ceza dairelerinden birisinin kararının hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek, ilgili kararın Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nda değerlendirilmesi için “olağanüstü itiraz” yoluna başvurulabilmektedir. Maddesinin Devlet memurluğuna alınma şartlarını düzenlediği, bu maddenin 1. Alt bendinde 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nda belirtilen hak yoksunluğu süreleri geçse bile, kasten işlenen bir suçtan 1 yıl veya üzeri hapis cezası veya süresine bakılmaksızın 5.

(5) İşlemde hazır bulunan ilgililerce onanmak üzere tutanağınkendilerini ilgilendiren kısımları okunur veya okumaları için kendilerineverilir. (4) Tutanak, işlemin yapıldığı yeri, zamanı ve işleme katılan veyailgisi bulunan kimselerin isimlerini içerir. (3) Müdafi veya vekil sıfatıyla hazır bulunduğu işlemlerle ilgilitutanakta avukatın isim ve imzasına da yer verilir. (3) Cumhuriyet savcısı, adlî kolluk görevlilerine emirleri yazılı; acelehâllerde, sözlü olarak verir. (2) Şüpheli veya sanık onsekiz yaşını doldurmamış ya da sağır veyadilsiz veya kendisini savunamayacak derecede malûl olur ve bir müdafii debulunmazsa istemi aranmaksızın bir müdafi görevlendirilir. (5) Şüphelinin aynı olayla ilgili olarak yeniden ifadesinin alınmasıihtiyacı ortaya çıktığında, bu işlem ancak Cumhuriyet savcısı tarafındanyapılabilir.